AMATÖR TELSİZ İSTASYONLARI GÜVENLİK TALİMATI

AMATÖR TELSİZ İSTASYONLARI                                 GÜVENLİK  TALİMATI

1-     İstasyonlardaki  tüm cihazların AC besleme hatları bir ana şaltere veya otomatik bir sigortaya bağlanmalıdır.İstasyon ister evde kurulmuş , ister klüp istasyonu olsun bu ana kesici anahtarın yerini  evin veya klübün  diğer fertleri de bilmelidir.
2-     Cihazlardan besleme akımını kesen şalter iki kutuplu olmalıdır..Her anahtarın cihaz tarafında uygun amperajlı sigorta kullanılmalıdır..Sigorta değiştirirken daima önce şalter kapatılmalıdır..
3-     Tüm cihazlar güvenli bir toprak hattına uygun bir şekilde bağlanmalıdır.
4-     500 V’dan yüksek voltajların bulunduğu tüm instalasyon  hatları kifayetli bir şekilde izole edilmelidir.Terminaller uygun usullerle korunmalıdır
5-     100 V rms değerin üzerindeki voltajlarla çalışan trafoların 1.nci 2.nci devreler arası bir iletgen tabaka ile birbirinden  izole edilmelidir.
6-     Besleme adaptörlerindeki .01 mikrofarat ‘dan daha büyük kapasitörler sızdırma dirençleri ile (Bleeder resistor) devamlı olarak kısa devre halinde olmalıdırlar.1/C megohms değeri önerilmektedirKağıt veya yağlı filtre kapasitörleri statik elektrik şarjından korunmak için terminalleri kısa devre edilmiş olarak muhafaza edilmelidirler
7-     Cihazlarda akım olduğunu gösterir ekran lambaları bulunmalıdır ve gerek çalışmalarda gerekse test esnasında net bir şekilde görünmelidir.Arızalı ekran amğulleri hemen değiştirilmelidir.Gazlı neon ampullere filamanlı ampullerden daha çok güvenilmektedir.
8-      Metal kutu içine alınmış cihazların kapağı açıldığı takdirde cereyan kesme devresini aktive edecek mikrosüviçler takılmış olmalıdır ve bu devrenin çalışır durumda olduğu periyodik olarak muhakkak  kontrol edilmelidir.
9-     Test probları ve test lambalarının kabloları  ve kendileri izoleli olmalıdır.
10- Nemli satıhlarda çalışırken bu satıhların üstü cihazları koymadan önce lastik bir örtü ile örtülmeli ve cihazlar bu örtünün üstüne yerleştirilmelidir.
11- Cihazlar da herhangi bir ayar işlemi yapılacaksa cihazın cereyanı kesilmelidir, eğer ayar cihaz çalışırken yapılacaksa  ayarı bir elinizle yaparken diğer eliniz cebinizde olmalıdır.Çalışmakta olan cihazlarda hiçbir zaman iki el ile çalışmayınız.Ayar yaparken alet kullanılacaksa daima izoleli alet kullanın.
12- Canlı cihazlarda çalışma yaparken kulaklık takmayınız.
13- Mikrofon ve maniplelerin metal kısımlarının şasi bağlantılarının sağlam yapıldığından emin olmalısınız.
14- Yüksek voltaj devrelerinde kullandığınız ölçü aletlerinin sıfırlama ayar vidaları metal olmamalıdır.Panel dışına çıkan canlı şaftlara dokunmamaya dikkat etmelisiniz.Bunlara daima plastik koruyucular takılı olmalıdır Bunlara takılan plastik düğmelerin ise metal sıkıştırma vidalarına dikkat etmelisiniz.
15- Hiçbir durumda antenleri şehir cereyan hatlarına veya yüksek voltaj kaynağına bağlamayınız .Besleme hatları bir kapasite ile bağlanıyorsa diğer tarafta yüksek voltaj olması ihtimali çok fazladır bu gibi durumlarda  alçak rezistanslı bir toprak bağlantısı sağlanmış olmalıdır (RF şok bağlantısı)
16- Günümüzde bir çok apartmanda su şebekesinden apartmana su taşıyan borular plastikten yapılmıştır..Böyle bir  durumda evdeki su borularına topraklama yapmayınız.Elektriki şokları önleyen hatlar genel olarak DC Topraklama olarak adlandırılmakta ve 2 ila 3 mm lik bakır telle iyi bir toprak irtibatına bağlanması yeterli olmaktadır..Ancak RF toprağı için alçak rezistanslı hatlarla toprağa bağlantı yapılmalıdır.Bunun için kullanılmayan eski koaks kablo şildleri uygun olacaktır.Ancak bir çok radyo istasyonunda bu iki hat ayni topraklama sistemine  bağlı olabilmektedir.
17- İyi bir topraklama için 2 ila 3 metre uzunluğunda 1.5 - 2 cm kalınlığında bakır kaplı çelik çubuk toprağa gömülerek güvenilir bir toprak yapmak mümkündür.Böyle bir çubuk bulunmadığı durumlarda bakır boru kullanılabilir.
18- Yıldırımdan korunma zor ve pahalı bir işlemdir en iyisi böyle havalarda cihazların anten bağlantılarını  cihazlardan ayırmak ve toprağa bağlamak ve ana cereyan şalterini de kapatmaktır..Bunun için gerekli önlemleri daha önceden almalısınız.. AC hatlara MOV denilen metaloksit varistorlu devreler konularak buradan gelecek elektromanyetikpals( EMP ) ler sebebiyle oluşan ve darbeler halinde ki yüksek voltaj palslerinden bir miktar korunma sağlanabilinir
AC hatlar için SİOV (Siemens metal-Oxide Varistor)  lerin uygun voltaj ve akım karakteristiğinde olanlar AC ana şalterden önce kullanılmalıdır.Bu konu ile ilgili daha detaylı bilgi içeren bir inceleme  yazım,  “Yıldırım ve EMP” başlığı altında yayınlandı..
 
        Özhan Önder  TA3BQ                                                                                     
          İzmir - 9 Eylul 2004                           

Linkback: https://www.radyoamatorleri.com/index.php?topic=858.0