N.S.Harisankar’dan VU3NSH
Bilindiği üzere elektromanyetik dalgalarının hızı ışık hızı ile aynidir çünkü ışık da bir elektromanyetik dalgadır. Uzay boşluğundaki bu hız, saniyede 299,799,077 metredir.Bir radyo frekansının fiziksel uzunluğu Lambda = V/F olarak belirlenmiştir. Burada V hız, F frekans, lambda ise dalga boyudur. Mesela frekans eğer 145.000 MHz.. ise, bu frekansın dalga boyu yani fiziksel uzunluğu ( 300 / 145 ) = 2.06896 metre olacaktır. Ancak iletgenin K hız faktörü sebebiyle fiziksel elektriki uzunluk boşluktakinden daha az olur. Bu faktör pratik hesaplamalarda, 0.95 olarak alınır..Bu göz önüne alındığında pratikte K çarpan olarak formüle girer ve formül ( 300 x 0.95 ) /145 şeklini alır.Buradan netice olarak 145.000 MHz. frekansının dalga boyu 1.96551 metre olarak çıkar..
Yarım dalga bir dipol için eşitlik ( 150 x 0.95 ) / 145 olur ve netice 0.98275 metre yani 98.275 cm olacaktır. Şimdi 5/8 dalga boyundaki antenin hesabı için önce 1.96551 metreyi 8 e böleriz 1.96551 / 8 = 0.245688 m = 24.568 cm olacaktır.Bu uzunluğu 2 ile çarparsak ¼ dalga boyundaki antenin uzunluğunu buluruz . Bu uzunluğu 5 ile çarptığımızda 5/8 anten boyu ortaya çıkar..24.568 x 5 = 1.2284 metre olacaktır.145 MHz için Lambda / 8 ‘in muhtelif kombinasyonları için aşağıdaki Tablo 1 e bakınız..
Resimlerin Görüntülenmesine İzin Verilmiyor.
Üye Ol ya da
Giriş Yap Figür E Tablo 1
Amatör terminolojisinde 5/8 dalga boyu anten 225 derecelik anten olarak bilinmektedir. Yukarıdaki figür E de 0 dan başlayarak saat yönünde 360 dereceye giden açı dairesinin 225 inci derecesinde 5/8 anten açısı görülmektedir..Bu açısal daireye göre ½ anten 180 derece, ¼ anten ise 90 derecedir. Ne demek bütün bu dereceler, dereceler dalga boyunun bir saykılının X ve Y eğrisindeki 360 derecelik hareketinde muhtelif dalga boylarının derecelerini göstermektedir.
Bazı ticari tip antenlerde radyatörün hakiki uzunluğu belirttiklerinden daha azdır. Mesela eğer 145 MHz ‘in 5/8 ( 225 derece) anten uzunluğu 1.22 metre ise kabul edilebilir tolerans +1 cm. dir yani fiziksel boyu azami 1.23 olabilir.Eğer uzunluk 98.27 cm ise o zaman bu 4/8 anten uzunluğu olacaktır ki bu durumda radyasyon kazancı 5/8 antene nazaran daha az olacaktır..
Resimlerin Görüntülenmesine İzin Verilmiyor.
Üye Ol ya da
Giriş Yap Şekil 1 – İki tip vertikal anten 5/8 ve Slim Jim ve yayın açıları
VHF 5/8 ve SlimJim antenlerinin radyasyon açıları..0 derece yer (Ground) olarak alınmıştır.
Burada 5/8 anten yüksek açılı yayında SlimJim’den daha iyi bir performans ve kazanç vermektedir..
Resimlerin Görüntülenmesine İzin Verilmiyor.
Üye Ol ya da
Giriş YapŞekil 2a . Şekil 2b.
Şekil 1, 2, 3, 4 de vertikal antenlerin yayın paternlerini ve optik karşılaştırmalarını görüyorsunuz.(Şekil2a)
Genel olarak tüm vertikal antenler 360 derece yayın yaparlar ancak soru hangi açıdaki yayın paterni daha çok horizontal düzlemdedir çünkü uzun mesafe (Long distance) çalışmalarında en faydalı yayın paternini bu horizontal düzlemdeki yayın paterni belirliyecektir. (Şekil 3 ve 4 ‘e bakınız)..Vertikal antenlerin 360 derece her yöndeki yayınlarının kazançları ayni değildir.(Şekil 4).Her vertikal anten, kazanç, yayın açısı, etkili yayın açıklığı bakımından kendine öz davranışları içindedir..Bu bakımdan sizin kendi ihtiyaçlarınızı karşılayacak özellikteki en iyi anteni seçmeniz gereklidir..
Resimlerin Görüntülenmesine İzin Verilmiyor.
Üye Ol ya da
Giriş Yap Şekil 3. Farklı vertikal antenler ve farklı yayın açıları
Burada gördüğünüz 3 antende ayni yükseklikte fakat farklı yayın açısı özellikleri sebebiyle A ve C antenlerinin yüksek yayın açıları tepedeki Röle ile ikisinin çok iyi çalışmasına rağmen
B’ nin alçak yayın açısı (10 derece) sebebiyle Röle ile çalışamadığı gözlemlenmektedir.Bu durumda B anteninin mümkün olduğunca yükseltilmesi ve ancak böyle Röleye ulaşması
mümkün olacaktır..
Resimlerin Görüntülenmesine İzin Verilmiyor.
Üye Ol ya da
Giriş Yap Şekil 4 . Yayın paternlerinin vertikal görünüşleri.
Bu şekil, 90 derece aşağı doğru baktığımıza göre Slim Jim antenin hem daha çok radyasyon genişliğine sahip olduğunu hem de yere paralel olarak çalıştığını, 5/8 antenin radyasyonunun SlimJim’inkinden daha aşağıda olduğunu, ¼ G.P. antenin radyasyonunun ise çok daha alçak olduğunu gösteriyor..Netice olarak SlimJim anten alçak yayın açısı ile çalıştığında daha fazla kazanç sağlamaktadır..
Yeni bir antenin röle ile yapılacak denemesinde sadece antenin değil fakat röleninde performansına, propagasyon durumuna, çalışacak istasyonların sinyal alış ve veriş kabiliyetlerinin ayarlarına da bağlıdır..
Bir çok durumlarda ‘Kullanıcının problemleri’, SWR’ nin yanlış anlaşılmış olması, empedans uyarlaması, şüpheli kablo veya şüpheli koaks kablo kullanımı, propagasyon kondisyonu, alma ve gönderme antenlerinin açısal doğrulukları, istasyonlar arası mesafe ve yükseklik, ölçü aletleri, diğer objelerden veya büyük apartmanlardan yansımalar, diğer istasyonlardan S metreye göre sinyal raporu ( S metreler dünya çapında standartlarda kalibre edilmiş aletler değildir..HI ), ve bunlar gibi diğer bir çok faktörler de olumlu veya olumsuz etkileri ile yapılacak iletişimin başarısını etkilemektedirler..Bütün bunlar arasında en güvenilir test ancak doğru kalibre edilmiş ölçü aletleri ile yapıldığında elde edilebilir. QTH’ ınızda farklı tiplerde vertikal antenleri, farklı yükseklik ve farklı yerlere yerleştirerek kullandığınızda en düşük verici gücü ile uzak mesafe (DX) ve lokal çalışmalarınızla, hangisinin daha faydalı olacağı konusunda daha güvenilir bir bilgiye ve deneyime sahip olabilirsiniz..Her şey sizin dikkatli olarak çalışmanıza bağlıdır..
Umarım yukarıdaki bilgiler, şekiller ve tablolar bazı temel bilgiler olarak, belirtilen antenler için şimdilik kafi gelecektir.
Başka bir anten sohbetinde buluşmak üzere hoşça kalın ..GL & GDX..
İzmir ‘den selam ve sevgilerimle.. 1 Aralık 2009
Yazar : N.S.Harisankar VU3NSH
Çeviren : Özhan Önder TA3BQ
Linkback: https://www.radyoamatorleri.com/index.php?topic=791.0