Merhaba Cem Bey (TA2LOL) ve Değerli Amatör Telsizci Arkadaşlar,
Role (repeater) haberleşmesi yapan bir amatör telsiz istasyonun göndermesi (Tx) direkt (simpleks) haberleşme yapan başka iki amatör tesliz istasyonların frekanslarına giriyor, diğer iki istasyonun haberleşmesini repeater haberleşmesi yapan istasyon duymuyor şeklinde bir elektronik haberleşme konu edilmektedir.
Örneği somutlaştırırsak;
- Amatör 2 m bandı, R0 role frekansında çağrı ya da haberleşme yapan istasyona A diyelim. A istasyonunun repeater için gönderme frekansı (Tx) 145 MHz, dinleme frekansı (Rx)145.600 MHz, gönderme Ton (encoder) frekansı (ctcss) da 88.5 Hz olsun.
- 145 MHz frekansında haberleşme yapan iki istasyona B ve C diyelim. Bu istasyonlardaki telsiz cihazlarının göndermelerine (Tx) 88.5 Hz. Ton frekansı (ctcss) girmiş durumda iseler aynı zamanda dinlemeleri için de (decoder) 88.5 Hz ton girmeleri gerekir ki elektronik haberleşme ton frekanslı olmasının amacına ulaşılsın.
X= 145.000 MHz K= 88.5 Hz
Etik kurallar açısından:
1- Repeater frekanslarının girişinde (Rx), örneğimizde 145 MHz’de etik olarak simpleks elektronik haberleşme yapılmaz. Haberleşmede Ton frekanslı olup olmaması önemli değildir. Örnekteki A ve B istasyonların ve de amatör telsizcilerin bu durumdaki elektronik haberleşmesi doğru değildir.
2- Repeater frekanslarının çıkışında (Tx), örneğimizde 145.600 MHz’de etik olarak simpleks elektronik haberleşme yapılmaz. Haberleşmede Ton frekanslı olup olmaması önemli değildir. Repeater çıkış frekansında bir istasyonun başka bir istasyonu, başka bir frekansa (QSV) çok kısa simpleks muhabereyle davet etmesi veya çok kısa ve acil bir iki göndermelik simpleks muhabere kabul edilebilir bir haberleşmedir.
Gelelim örnekteki elektromanyetik dalga akışına ya da fiili muhabere durumuna.
B ve C istasyonları (örnekte 145 MHz, Ton 88.5 Hz) haberleşme yaparken, A istasyonunun R0 repeater frekansında [Örnekte R0 Rolesi’nin gönderme frekansı (Tx) 145.600 MHz, alma frekansı (Rx) 145.000 MHz, R0 rolesinde haberleşme yapan istasyonun gönderme frekansı (Tx) 145.000 MHz, alma/dinleme freka'nsı 145.600 MHz’dir.] gönderme (Tx) yaptığında haliyle 145 MHz’de aynı zamanda 88.5 Hz ton frekansında elektromanyetik dalga yayacaktır. Bu durumda;
X= 145.000 MHz Y= 145.600 MHz K= 88.5 Hz
A>Rx=Y A>Tx=X+K B ve C>Rx/Tx=X+K
1- A, repeater için X frekansı ve K tonundan çıkıs (Tx) yaptığında haliyle B ve C istasyonları A’nın çağrısını simplex olarak alırlar/duyarlar.
2- Aynı değerlere ayarlı B ve C çıkış/gönderme (Tx) yaptığı zaman, B ve C haliyle birbirlerini alırlar/duyarlar. A istasyonu B veya C’nin simpleks olarak çağrılarını duymaz. Çünkü A istasyonunun telsiz cihazı kendi göndermesinden sonra otomatik olarak X frekansından çıkar ve repeater dinleme Y frekansına geçer. Yani B ve C 145.000 MHz’de gönderme yaparlarken, A 145.600 MHz’i dinler.
3- Bu durumdaki örneğimizde açıklığa kavuşturulması gereken şu durum ve sorun ortaya çıkar. B ve C göndermelerinde A'nın göndermesindeki aynı ton (K=88.5 Hz) varsa, B ve C'den birinin gönderme (Tx) yapması halinde repeater girişini tetikler ve A repeater çışından (Tx) B veya C’yi dinler/duyar. B ve C’nin gönderme (Tx) sinyalleri repeater girişine ulaşmadığı ya da repeater’i tetikleyemediği sürece A istasyonu B ve C istasyonunun sinyallerini duymaz ya da almaz.
Tabi bu olması gereken bir amatör telsiz istasyonları haberleşme şekli değildir.
Selamlar…