Antenlerde K Faktörü ve dBi Kavramı
K Faktörü
Belirlenmiş bir frekansta rezonansa geçebilecek bir antenin uzunluğu, "iletkenin uzunluğuna ve çapına bağlıdır". Bu etkenler antenin elektriksel uzunluğunu değiştirmektedir (Grafik A).
Grafik A
Resim Linki Resimlerin Görüntülenmesine İzin Verilmiyor.
Üye Ol ya da
Giriş YapLinklerin Görülmesine İzin Verilmiyor.
Üye Ol ya da
Giriş YapK faktörü, uzay boşluğundaki dalga boyunun iletkenin çapına oranıdır ve kısaca l / çap olarak ifade edilir. K faktörünü, belirlenmiş bir frekansta çalışacak anten boyu hesaplanırken teoride göz önünde bulundurmakta fayda vardır.
Tel antenler için ortalama l / çap değeri 20 000 ' dir. Bu K faktöründeki değişiklik oldukça yavaş olmasına rağmen, 1/2 l boyundaki anten uzunluklarını %2 kısaltır. Bu kısalma, l / çap oranının 200 yada daha az olduğu zamanlar etkin olarak rol oynar.
Örnek olarak, 144 MHz de çalışacak rezonanslı bir anten 1" (2,54cm) çaplı borudan yapılır ise l / çap oranı 80 olur ve yarım-dalga dipolün uzunluğunu %5 kısaltır.
300 / 144 = 2,083 (Dalga Boyu)
Çap : 1" = 2,54 cm = 0,0254 m
2,083 / 0,0254 = 82 (yaklaşık 80)
Anten Direnci = 55 Ohm (yaklaşık)
Grafik A 'da 55 Ohm ve 80 oranı için değer yaklaşık 0,95 dir. Buda 1 - 0,95 = 0,5 lik azalmayı ifade eder.
Eğer anten yapımında çubuk yada boru tipi malzeme kullanılır ise ve bunlar izolasyonlu yapılırsa; 1/2 l fiziksel anten boyu için aşağıdaki formüller kullanılır.
L (feet)= 491,8 * K / f
L (inches)= 5902 * K / f
L (metre)= 149,9 * K / f
L : 1/2 l anten boyu
f : Çalışma Frek. (MHz)
K : l/çap oranının Grafik A daki karşılığı
Sonuç olarak pratikte 30 MHz frekansının üstündeki 1/2 l antenlerde bu oran %95 olarak alınır ve ilgili formül şu şekilde oluşur:
L (metre)= 149,9 * 0,95 / f ----> L (metre)= 142,4 / f
Örnekler :
145 MHz lik bir dipol boyu : 142,4 / 145 = 0,98 m --> 98 cm
435 MHz lik bir dipol boyu : 142,4 / 435 = 0,32 m --> 33 cm
dBi Kavramı
Aşağıdaki metinde çokça geçeceğinden izotropik terimini anlatalım. İzotropik (=isotropic) bir maddenin uzayda tüm yönlerde aynı etkiyi yaratmasıdır.
Bir çok anten tasarımcısı, hesaplamalarında izotropik yayıcı kazancını kullanır. Bu teoride, anten tüm yönlere aynı derecede ışın saçmakta ve sistem kazancıda 0 dBi (izotropik dB) olmakta. Fakat bir çok Radyo Amatörü bu teorinin dışında Standart Dipol ü baz alarak anten tasarlarlar.
Boşluktaki bir dipol tüm yönlere aynı derecede radyasyon üretemez. Grafik B 'de de görüldüğü üzere 8 (sekiz) şeklinde bir azimuth paternine sahiptir. İzotropik yayıcıyla karşılaştırıldığında, tercih edilen yönlerde bir dipol 2,15 dB kazanca sahiptir.
Grafik B
resim linki Resimlerin Görüntülenmesine İzin Verilmiyor.
Üye Ol ya da
Giriş YapLinklerin Görülmesine İzin Verilmiyor.
Üye Ol ya da
Giriş YapAmatör litalitürde dBd terimini görürsünüz. Bunun anlamı; kazanç referansının boşluktaki bir dipol 'e göre alındığıdır. dBi kazancından 2,15 değeri çıkartılarak dBd değeri bulunabilir.
Merak eden arkadaşlara 2,15 dB değerinin nereden geldiğini söylemek gerekir ise formülü şu şekilde :
dBi = 10 log (1 + 2 / p ) = 2,15
6 dBd ' lik bir kazanca sahip dipole, mükemmel demek oldukça mantıklıdır. Buradaki dBb terimi dipol kazancı anlamındadır. Bu değeri izotropik yayıcı olarak düşünürsek; 6 + 2,15 = 8,15 dBi olmaktadır.
Sonuçta deniz suyundaki tuz ve su oranı gibi herhangi bir değerin ifade edilmesi yeterlidir, çünkü oran bellidir. Fakat birim isimleri karıştırılmamalıdır...
dBd = dBi - 2,15
Türkçeye çevrilmiştir.
Kaynak: ARRL Antenna Book
21 Şubat 2004
Linkback: https://www.radyoamatorleri.com/index.php?topic=372.0
Konuyu Paylaş
18 Kasım 2012, 02:54:49