ANTEN SOHBETLERİ - 11
Asimetrik Bobin Yüklemeli Kısaltılmış Antenler
Bu tip antenler yabancı amatörlerin (Off-Center-Loaded) anten dedikleri ve besleme noktasından uzak fakat tam merkezi olmıyan noktalara yerleştirilmiş yükleme bobinleri (Loading coil) ile donatılmış, fiziki boyu kısa fakat elektriki boyu bu bobinlerle tamamlanmış olan antenlerdir..Balanslı anten oldukları için 1/1 Balun kullanmadan Unbalans koaks kablo ile beslediğiniz de yayın paternleri biraz kayık olacaktır..
Kısaltılmış antenlerde antenin çalışacağı frekansda yüklenebilmesi için endüktif veya kapasitif yükleme yapılmasının gerekli olduğunu öncelikle belirteyim..Endüktif yüklemede en çok çekinilen konu bobindeki yüksek kayıplardır..Bunların giderilmesi için yapılacak yükleme bobininin sarımında ''Daha kalın tel, daha büyük çaplı bobin ve aralıklı sargı '' konusunun dikkate alınması iyi bir yükleme ve oldukça tatmin edici bir band genişliği için uygun olacaktır..Burada dikkat edilecek husus bobine sarılacak tel uzunluğu ile elde edilecek endüktif reaktans, antenin tam boy ( full-size ) uzunluğu ile kısaltılmış uzunluğunun farkı kadar olan telin antendeki meydana getireceği endüktif reaktanstan %10-20 kadar fazla olması hususudur..Diğer bir deyişle 160 M için keseceğiniz antenin ½ lambda dalga boyu uzunluğu 80 metre (40+40) olacaktır..Böyle bir anteni 20+20 olarak kısaltırsanız kalan 20+20 tel uzunluğunun 160 M rezonansı için eksilen endüktif reaktansının tamamlanması gerekir..Aksi takdirde anteni kestiğiniz frekans için besleme noktasındaki 60-72 Ohm anten empedansını elde etmeniz bir hayal olur.. İşte yükleme bobiniyle eklediğiniz bu endüktif reaktans %10 ila %20 fazla olmalıdır.
Amerikalı radyo amatörü Jerry Hall, K1TD, Eylül 1974 QST dergisinde bu antenin yükleme bobinlerinin merkezden olabildiğince uzağa yerleştirilmesini tavsiye eder.Jerry Hall'un anteninden yola çıkan Jack Sobel W0SVM, 7 MHz için hazırladığı 'Shorty forty' anteninde yükleme bobinini tam besleme noktasına yani merkeze koydu.Merkezden bobin üzerinden uygun 52 Ohm besleme noktalarını bulmak çok kolaydır.Böylece Jack Sobel , Kısa kırk “Shorty forty” ile hem tek bir bobinle işi halletti, hemde antenin 60-72 Ohm karakteristik empedansı yerine 52 Ohm koaks kabloya daha uygun bir empedansla çalıştırma imkanını buldu.72 Ohm karakteristik anten empedansı ile 50 Ohm’luk koaks kablo uygulamasında daha başlarken 72/50 = 1,44 SWR hemen mevcut olduğuna dikkatinizi çekerim..Ayrıca merkezi yükleme bobini ile arada başka kayıplara sebeb olan Balun ve Tuner uygulama gereğini de ortadan kaldırmış oldu.
‘Shorty forty’ nin anten yükleme bobini , 5 inç ( 12.7 cm) uzunluğunda,2 1/2 inç (6.35 cm) çapındaki bir PVC boru üzerine 12 nolu telden inç başına 6 sarım olmak üzere aralıklı sarılmış 30 turdan ibarettir.Bobinin ortasındaki 6 ila sekizinci turlardan beslemeyi deneyerek en uygun SWR ve 52 Ohm empedansı bulabilirsiniz.Beslemede direkt koaks kablo kullanılacaktır , aracılık yapacak kayıplı elemanlara ihtiyaç yoktur.
Bobinin iki tarafında dipol telleri olarak 18' 6'' (564 cm) anten telini bobinin uçlarına lehimleyerek bağlayıp havaya kaldırdığınızda 'Shorty forty' size hizmete hazır olacaktır.Tabiatıyle antenin orta kısmındaki ağırlık için gerekli sağlamlaştırma önlemlerini düşüneceksiniz.
Ayni uygulamayı uzunlukları katları ile değiştirerek 80 ve 160 M bandı için de kullanabilirsiniz.Bobinde tel uzunluğu ve sargı sayısını arttırabilirsiniz.Yapımı kolay, az masraflı ve kısa antene mecbur olan arkadaşlar için oldukça uygun bir çalışma olarak denemeye değer olduğunu düşünüyorum.
Çalışmalarınızdan haberler almayı ümit ederek , Yeni yılda da sağlık ve mutluluklarla güzel çalışmalar içinde olmanız dileği ile sevgiler ve saygılar sunuyorum.
Selam from İzmir
73's de Özhan ÖNDER TA3BQ
Linkback: https://www.radyoamatorleri.com/index.php?topic=1013.0